- రంగు ఆధారంగా వర్ణకాలను వేరుచేసే పద్ధతిని ‘క్రొమటోగ్రఫీ(Chromatography)’ అంటారు. ఇది ఒక ప్రయోగశాల ప్రక్రియ.
- సిరాలోని అనుఘటకాలు వేరుచేయడానికి మొక్కలు, పుష్పాల్లోని రంగు వర్ణకాలను గుర్తించడానికి ఉపయోగిస్తారు.
- ఒక ద్రవం మరొక ద్రవంలో పూర్తిగా కలిసిపోతే వాటిని ‘మిశ్రమ ద్రవాలు’ అంటారు.
- ఉదాహరణ: నీరు+ఆల్కహాల్‌ నీరు+ ఎసిటిన్‌
- మిశ్రణీయ ద్రవాలను వేరుచేయడానికి స్వేదనం, అంశిక స్వేదనం అనే పద్ధతులు ఉపయోగిస్తారు.
- రెండు ద్రవాల మరిగే స్థానాల మధ్య వ్యత్యాసం 25oC కంటే ఎక్కువగా ఉంటే ‘స్వేదన ప్రక్రియను’ 25oC కంటే తక్కువగా ఉంటే ‘అంశిక స్వేదనం’ ప్రక్రియను ఉపయోగిస్తారు.
- నీరు (B.P 100oC) + ఇథైల్‌ ఆల్కహాల్‌- వేరుచేయడం అంశిక స్వేదనం (B.P 78oC)
- నీరు (B.P 100oC) +ఎసిటోన్‌ – వేరుచేయడం స్వేదనం (B.P 56oC)
- ఒక ద్రవం మరొక ద్రవంలో కరగకుండా ఉంటే వాటిని ‘అమిశ్రణీయ ద్రవాలు’ అంటారు.
- ఉదాహరణ: నూనె+ నీరు డీజిల్‌+నీరు
- అమిశ్రణీయ ద్రవాలను వేరుచేయడం కోసం ‘వేర్పాటు గరాటు’ ఉపయోగిస్తారు.
- ఒక ద్రావణంలో పూర్తిగా కరిగిపోయిన ద్రావితం ఘన పదార్థం అయితే ద్రావితం, ద్రావణిలను వేరుచేయడానికి ‘బాష్పీభవనం’ స్ఫటికీకరణం అనే ప్రక్రియను ఉపయోగిస్తారు.
- ఉదాహరణ: చక్కెర ద్రావణం నుంచి చక్కెర ఉప్పు ద్రావణం నుంచి ఉప్పును వేరుచేయడం.
గాలిలోని అనుఘటకాలు
- N2- 78% (B.M.P 196oC)
- Q2-20.9% (B.M.P -183oC)
- Ar- 0.9% ఉంటాయి
(M.P – 186oC)
- గాలిలోని అనుఘటకాలను వేరుచేయడానికి గాలిని ద్రవీకరించి వాటిని‘అంశికస్వేదన ప్రక్రియ’కు గురిచేస్తారు.