పోతన

పోతన :

వరంగల్లు నగరానికి 32 మైళ్ల దూరంలోని బమ్మెర గ్రామంలో పోతన జన్మించాడు. బాల వయసులోనే "వీరభద్ర విజయం" అనే గ్రంధం రాసిన పోతన భాగవత వైశిష్ట్యాన్ని ప్రచారం చేసి పునీతుడైనాడు. వీరభద్ర విజయంలో ఆయన మంగళ సూత్ర బంధం గురించి వివరించాడు."భోగినీ దండకం" అను గ్రంధాన్ని సింగభూపాలునికి అంకితమిచ్చాడు. చిన్నతనంలో చేసిన రచనలను నరాంకితం చేసినందుకు వయసు వచ్చాక పశ్చాత్తాపపడిన పోతన ఇక తన రచనలు వేటినీ నరాంకితం చేయనని చాటి ఆ మాట మీదే నిలబడ్డాడు. బీదతనం అనుభవిస్తూ, వ్యవసాయం చేసుకుంటూ జీవించాడు. రాజులన్నా, వారిచ్చే సంపదలన్నా కిట్టక భోగాలకు విముఖుడై ఆయన భాగవతాన్ని రచించాడని చెప్పుకుంటారు.
పలికెడిది భాగవతమట
పలికించెడువాడు రామభద్రుడట"...
అంటూ ఆంధ మహాభాగవత రచనకు శ్రీకారం చుట్టి అష్టాదశ పురాణాలలో ఒకటైన భాగవతాన్ని తెనిగించాడు. పోతన రచించిన పద్యపాదాలలో ఒకటైన "ఊరకరారు మహాత్ములు" జాతి జీవనంలో కలిసిపోయింది. భాగవతంలోని దశమ స్కంధంలో బలరామకృష్ణులకు సంస్కారం చేసి నామకరణం కావించడానికి గర్గుడు మంద్రకు వెళ్తాడు. అప్పుడు నందుడు తగిన సత్కారాలు చేసిన అనంతరం "ఊరక రారు మహాత్ములు" అంటాడు. పోతనకు శబ్దాలపై మక్కువ ఎక్కువ. భాగవతానికి అంతటి ప్రజాదరణ ఈ శబ్ద విన్యాసం వలన వచ్చింది. ఆటవెలది చందస్సు ఆంధ్ర భాషలోకి అడుగుపెట్టింది పోతనతోనే. భాగవత రచన వల్ల తనకు పునర్జన్మ లేదని భావించిన పోతన అద్వైతాన్ని అనుసరించాడు.