పౌష్టికాహారం - Nutrition(5th Class EVS)

• ప్రతిరోజు మనం తినే ఆహార పదార్థాలు మనకు శక్తిని ఇస్తాయి.శరీర పెరుగుదలకు మరియు ఆరోగ్యాన్ని ఇస్తాయి.

• నావిద్ - ప్రతిరోజు అన్నంలో - పచ్చడి, కారంపొడి, నూనె కలుపుకొని తింటాడు.
• అరుణ్ - అన్నంలో చిప్స్, మిక్చర్, బిస్కెట్లు, ఐస్క్రీమ్, బ్రేడ్ జామ్, నూడుల్స్ తింటాడు.
• శక్తిని ఇచ్చే ఆహార పదార్థాలు - 08. వీటినే చిరుధాన్యాలు అని అంటారు.
• వీటిలో పిండి పదార్థాలు అధికంగా ఉంటాయి.

1. వరి
2. గోధుమ
3. జొన్నలు
4. మొక్కజొన్నలు
5. తైదలు(రాగులు)
6. సజ్జలు
7. సామలు
8. కొర్రలు

Nurtition-పౌష్టికాహారం

• వీటిని తినడం ద్వారా మన శరీరానికి అవసరమైన శక్తి లభిస్తుంది.
• శక్తిని ఇచ్చే పదార్థాలను - పిండి పదార్థాలు లేదా కార్బోహైడ్రేట్లు అని అంటారు.
• వీటిలో అధిక పరిమాణంలో - పిండి పదార్థాలు
• తక్కువ పరిమాణంలో - ప్రోటీన్లు, విటమిన్లు, మినరల్స్ ఉంటాయి.
• అలుగడ్డ, చక్కెర, బెల్లం, చిలకడ దుంప వంటి రకరకాల పండ్లు, కూరగాయలలో శక్తిని ఇచ్చే పోషక పదార్థాలు ఉంటాయి.
• వెన్న, నెయ్యి, నూనె మొదలగు వాటిలో - ఎక్కువగా కొవ్వులు ఉంటాయి.
• కొవ్వు పదార్థాలు మన శరీరానికి శక్తిని అందిస్తాయి.
• కొవ్వులు మన శరీరంలో ఆడిపోజ్ కణజాలంలో నిల్వ ఉంటాయి.
• పెరుగుదలకు ఉపయోగపడే ఆహార పదార్థాలు - పప్పు ధాన్యాలు, పాలు, గుడ్లు.

1. శనగలు
2. పెసర్లు
3. కందులు
4. బఠాణీలు
5. చిక్కుడు
6. గుడ్లు
7. మాంసం

• వీటిని తినడం ద్వారా - శారీరక పెరుగుదల జరుగుతుంది.
• మన శరీరంలో ఎప్పటికప్పుడు కొన్ని కణాలు చనిపోతూ ఉంటాయి. వాటి స్థానంలో కొత్తవి పుడుతుంటాయి.
• కొత్త కణాలు పుట్టడంలో, గాయాలను మాన్పడంలో మాంసకృత్తులు(ప్రోటీన్స్) అనే పోషకాలు అవసరమవుతాయి.
• ఈ ప్రోటీన్లు - పప్పుధాన్యలో ఉంటాయి. తక్కువ పరిమాణంలో పిండి పదార్థాలు, విటమిన్లు, ఖనిజ లవణాలు ఉంటాయి.
• చేపలు, గుడ్లు, మాంసం, పాలల్లో - ప్రోటీన్స్ అధికంగా ఉంటాయి.
• పాలల్లో ఉండే - కాల్షియం ఎముకల పెరుగుదలకు, అవి పటిష్టంగా ఉండేందుకు సహాయపడుతాయి.
• ఆరోగ్యాన్ని ఇచ్చే ఆహార పదార్థాలు - పండ్లు, కూరగాయలు.
• మనం తిన్న పిండి పదార్థాలు, మాంసకృత్తులను మన శరీరం వియోగించుకోవడంలో విటమిన్లు ఉపయోగపడతాయి.
• అయోడిన్, పాస్పరస్, కాల్షియం, ఇనుము - ఖనిజ లవణాలు, ప్రోటీన్లతో కలిసి శరీర భాగాలలో భాగమై ఉంటాయి.
• రక్తంలో - ఇనుము, ఎముకలు, దంతాలలో - కాల్షియం, పాస్పరస్ ఉంటాయి.
• మొలకెత్తిన, ధాన్యాలు, గింజలు, పులియబెట్టిన ఆహార పదార్థాలలో - విటమిన్ లు ఉంటాయి.
• పండ్లు, కూరగాయలలో - విటమిన్లు, ఖనిజ లవణాలు ఉంటాయి.
• మన శరీరానికి - కార్బోహైడ్రేట్లు, ప్రోటీన్లు - అధికంగా అవసరం.
• విటమిన్లు, ఖనిజ లవణాలు - తక్కువ పరిమాణంలో అవసరం.
• ఇవి వ్యాధులను ఎదురుకొంటాయి.
• రోగాలను తట్టుకునే - శక్తిని ఇస్తాయి 
• ఇవి ఆరోగ్య సంరక్షకాలు - విటమిన్లు, ఖనిజ లవణాలు
• Mid Day Meals Programme(MDM) - 
• మన శరీరానికి - పిండి పదార్థాలు, మాంసకృత్తులు, విటమిన్లు, ఖనిజ లవణాలు వంటివి అవసరం.
• రకరకాల పోషకాలున్న ఆహార పదార్థాలు మనకు అవసరం అవుతాయి. దీనినే సమతుల ఆహారం(Balanced Diet) అని అంటారు.
• మనం తిన్న ఆహారం జీర్ణమయ్యాక అవసరమైనవి - రక్తంలోకి చేరుతాయి.జీర్ణమైన ఆహారం రక్తం ద్వారా శరీరంలోని అన్ని భాగాలకు చేరుతుంది.
• ఆహారంలో శరీర పెరుగుదలకు ఉపకరించే పదార్థాలను తీసుకోకపోవడం వల్ల మన శరీర భాగాలు ఉబ్బుతాయి.
• ఒక మధ్యరకం సైజులో ఉండే టమాటలో 
• 1.08 గ్రా - ప్రోటీన్లు
• 1.5 గ్రా - ఫైబర్(పీచుపదార్థాలు)
• అంతేగాక పొటాషియం, పాస్పరస్, మెగ్నీషియం, సోడియం వంటి ఖనిజాలు పుష్కలంగా ఉంటాయి.
• వీటితో పాటు - విటమిన్ A, B2, B6, E, K ఉంటాయి.
• దీని నుండి 22 కెలోరీలు శక్తి లభిస్తుంది.
• శక్తినిచ్చే పదార్థాలు - కార్బోహైడ్రేట్లు, కొవ్వులు, నూనెలు( CFO)
• పెరుగుదలకు ఉపకరించేవి - ప్రోటీన్స్(మాంసకృత్తులు)
• ఆరోగ్య పరిరక్షణ, వ్యాధినిరోధక శక్తిని ఇచ్చేవి - విటమిన్లు, ఖనిజ లవణాలు
• జొన్నపేలాలు, వేయించిన లేదా ఉడికించిన ఉలవలు, శనగలు, కందులు, అలసందలు(బెబ్బర్లు), కాల్చిన మొక్కజొన్న కంకులు, వేరుశనగలు ఆరోగ్యానికి మేలు చేస్తాయి.
• రాగి సంకటి, జొన్నరొట్టెలు, దంపుడు బియ్యం, జొన్న గట్కా, సున్నుండలు, పల్లిలలడ్డులు, నువ్వుల లడ్డులు, రాగి సంకటి, కుడుములు మొదలైనవి మంచి పోషక విలువలున్న ఆహార పదార్థాలు.
• శీతల పానీయాలు(Cool Drinks) - ఆరోగ్యానికి హానికరం.
• శీతల పానీయాలకు బదులుగా - నిమ్మరసం, సల్ల(మజ్జిగ), కొబ్బరినీళ్లు, పండ్ల రసాలు, పాలు తాగాలి.