హోమీ జహంగీర్ భాభా : Homi Jahangir Baba : VINAYS INFO

హోమీ జహంగీర్ భాభా 
జయంతి సందర్భంగా...

ఒక భారతీయ అణు భౌతిక శాస్త్రవేత్త, అతను భారత అణుశక్తి కార్యక్రమం అభివృద్ధిలో ముఖ్యపాత్ర  వహించారు మరియు భారతదేశం యెుక్క అణు కార్యక్రమం యెుక్కపితామహుడిగా భావించబడతారు.

భాభా ఒక ప్రముఖ కుటుంబం లో జన్మించారు, తద్వారా ఆయన దిన్షా మానెక్‌జీ పెటిట్, మహమ్మద్ ఆలీ జిన్నా, హోమీ భాభా మరియు డోరబ్ టాటాతో సంబంధం కలిగి ఉన్నారు.

ఆయన ఆరంభ విద్యను బొంబాయి పాఠశాల లో మరియు  రాయల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్సువద్ద పొందిన తరువాత, అతను మెకానికల్ ఇంజనీరింగ్ అభ్యసించటానికి కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయం యెుక్క కైస్ కళాశాలకు హాజరైనారు. మెకానికల్ ఇంజనీరింగ్ పొందిన తరువాత, మ్యాథమెటిక్స్ ట్రిపోస్‌ను పూర్తి చేయడానికి పాల్ డిరాక్ వద్ద అభ్యసించారు. ఈ మధ్యలో, అతను కావెండిష్ లేబరేటరీలో R. H. ఫౌలర్ వద్ద సిద్ధాంతపరమైన భౌతికశాస్త్రంలో డాక్టరేట్ కొరకు పనిచేస్తూ ఇక్కడ పనిచేశారు. ఈ సమయంలో, ఆయన కాస్మిక్ కిరణాల యెుక్క శోషణగుణం మరియు ఎలక్ట్రానుల ధారాళ ఉత్పత్తిలో బలమైన పరిశోధనను చేశారు.

తరువాత, ఆయన కాస్మిక్   (విశ్వాంతరాణ) కిరణాల ప్రవాహం సిద్ధాంతాల మీద విస్తారంగా ఆమోదించబడిన పరిశోధనాల క్రమాన్ని ప్రచురించారు.

భాభా భారతదేశంలో సెలవల కు వచ్చిన ప్పుడు ప్రపంచ యుద్ధం II ఆరంభమయ్యింది. యుద్ధం ముగిసే వరకూ భారతదేశంలో ఉండడానికి నిశ్చయించుకున్నాడు. ఈ మధ్యలో, ఆయన ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్  బెంగుళూరులో ఒక పదవిని పోషించారు, దీనికి నేతృత్వం నోబెల్ పురస్కార గ్రహీత C. V. రామన్వహిస్తున్నారు. సంస్థలో అతను కాస్మిక్ రే రిసర్చ్ యూనిట్‌ ను స్థాపించారు, మరియు పాయింట్ పార్టికల్స్ యెుక్క కదలిక సిద్ధాంతం మీద పనిచేయటం ఆరంభించారు.

1945లో, అతను బొంబాయి లోని  టాటా ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఫండమెంటల్ రీసెర్చ్‌ను మరియు అటామిక్ ఎనర్జీ కమిషన్ ఆఫ్ ఇండియాను స్థాపించాడు.

1950లలో, భాభా ఇంటర్నేషనల్ అటామిక్ ఎనర్జీ ఫోరంలలో భారతదేశం తరుపున ప్రాతినిధ్యం వహించారు మరియు 1955లో జెనీవా, స్విట్జంర్లాండ్‌లో అణుశక్తి యెుక్క శాంతియుతమైన ఉపయోగాల మీద జరిగిన  ఐక్యరాజ్యసమితి సమావేశంలో అధ్యక్షడిగా ఉన్నారు.

భారతదేశ ప్రభుత్వంచే  పద్మభూషణ్ పురస్కారాన్ని  1954లో పొందారు.

ఆయన భారత మంత్రిమండలి యెుక్క సాంకేతిక సలహాదారు సంఘం యెుక్క సభ్యుడిగా ఉన్నారు మరియు విక్రమ్ సారాభాయితో కలసి ఇండియన్ నేషనల్ కమిటీ ఫర్ స్పేస్ రీసెర్చ్ ఏర్పరచారు.

జనవరి 1966లో, ఇంటర్నేషనల్ అటామిక్ ఎనర్జీ ఏజన్సీ యెుక్క సాంకేతిక సలహాదారు సంఘం సమావేశానికి హాజరుకావటానికి వియన్నా, ఆస్ట్రియా వెళుతూ భాభా విమాన ప్రమాదంలో మోంట్ బ్లాంక్ వద్ద మరణించారు.

మరణం మరియు వారసత్వం:
〰〰〰〰〰〰〰〰
అతను ఎయిర్ ఇండియా విమానం 101 మోంట్ బ్లాంక్ వద్ద ప్రమాదానికి గురైనప్పుడు జనవరి 24, 1966లో మరణించారు. ఈ విమాన ప్రమాదానికి సంబంధించి అనేక కథనాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి, ఇందులో భారతీయ అణు ఆయుధ కార్యక్రమం స్థంభించిపోవటానికి CIA జోక్యం చేసుకుందనే విరుద్ధమైన సిద్ధాంతం కూడా ఉంది.

ట్రాంబేలోని అణుశక్తి కేంద్రం పేరును అతని గౌరవార్థంగా భాభా అటామిక్ రీసెర్చ్ సెంటర్‌గా మార్చారు.

ఒక ప్రముఖ శాస్త్రవేత్తగా ఉండటానికి తోడూ, భాభా ఒక మంచి చిత్రలేఖకుడు మరియు శాస్త్రీయ సంగీతం మరియు ఒపేరా అంటే అభిరుచి కలవాడు, దానికితోడూ నిష్ణాతుడు కానీ వృక్షశాస్త్రజ్ఞుడు.

అతని మరణం తరువాత, అతని గౌరవార్థంగా అటామిక్ ఎనర్జీ స్థాపనను భాభా అటామిక్ రీసెర్చ్ సెంటర్‌గా మార్చారు. భాభా ఎలక్ట్రానిక్స్, అంతరిక్షశాస్త్రం, రేడియా ఖగోళశాస్త్రం మరియు సూక్ష్మజీవశాస్త్రంలో పరిశోధనను కూడా ప్రోత్సహించాడు.

ఊటీ, భారతదేశంలోని ప్రసిద్ధి చెందిన రేడియా టెలిస్కోప్ అతని సంకల్పమే. ఇది 1970లో వాస్తవంగా ఆరంభించబడింది. భాభా అప్పటి నుంచి "భారతదేశం యెుక్క అణుశక్తి కార్యక్రమమునకు పితామహుడిగా" ఉన్నాడు. హోమీ భాభా ఫెలోషిప్ కౌన్సిల్ 1967 నుండి ఫెలోషిప్ లను అందిస్తోంది, ఇతర గుర్తింపు పొందిన సంస్థలలో డీమ్డ్ విశ్వవిద్యాలయం హోమీ భాభా నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ మరియు హోమీ భాభా సెంటర్ ఫర్ సైన్స్ ఎడ్యుకేషన్, ముంబాయి, భారతదేశం ఉన్నాయి.