కందుకూరి రుద్రకవి :
రాయల వారి అష్టదిగ్గజ కవులలో కందుకూరి రుద్రకవి ఒకరు. ఈయన కాలం క్రీ.శ. 1480-1560. ఇతడు ఆశు కవిత్వం చెప్పడంలో దిట్ట. తిట్టు కవిత్వంలో ఉద్దండుడు. మొదట్లో రాయల వారి దర్శనం రుద్రకవికి లభించలేదు. చివరికి రాయల వారికి క్షవరం చేసే కొండోజి వల్ల దర్శనం దొరకడంతో ఈ పద్యం చెప్పాడు...
ఎంగిలి ముచ్చు గులాములు
సంగతిగా గులము జెరుప జనుదెంచిరయా
ఇంగిత మెరిగిన ఘనడీ
మంగలి కొండోజి మేలు మంత్రుల కన్నన్"
రుద్రకవి రచనలలో "సుగ్రీవ విజయం" మొదటిది. ఇది యక్షగానం. ఇది కందుకూరి జనార్ధన దేవునికి అంకితం కావించాడు. "నిరంకుశోపాఖ్యానం" ఇతడి రెండవ రచన. రుద్రకవిని చిరస్థాయిగా నిలిపినది అతని "జనార్ధనాష్టకం". తెలుగులో అష్టక రచన చేసినవారిలో మొదటివాడు కందుకూరి రుద్రకవి. తెలుగువారి హృదయాలను అలరించిన వారిలో కందుకూరి రుద్రకవి ఒకరు.